![](/media/lib/91/n-czyngis-chan-73417679994bc0e6d31a671c02738177.jpg)
Sprzyjający klimat pomógł Czyngis Chanowi
23 września 2016, 11:18Badania pierścieni drzew mogą wyjaśniać, jak to się stało, że przed 800 laty niewielkie grupy mongolskich nomadów zjednoczyły się i w ciągu kilku dekad podbiły olbrzymie tereny, tworząc największe imperium lądowe w historii.
![](/media/lib/253/n-zdjecie-10-725cb273e251ed9a8bf8bed28ee58c81.jpg)
Niespodziewane odkrycie: w Warszawie znajduje się jedyna znana mumia ciężarnej kobiety
29 kwietnia 2021, 13:26Jedyna na świecie znana egipska mumia ciężarnej kobiety znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie. Długo sądzono, że pod zwojami bandaży kryje się kapłan Hor-Dżehuti, ale nowe analizy zweryfikowały ten pogląd – wynika z badań polskiego zespołu naukowców.
![](/media/lib/562/n-chrysomallon-a7e22c0ee48ccee09da237baf067ebff.jpg)
Niezwykłe i nieznane. Zwierzęcy rekordziści
15 września 2023, 06:21O niesporczakach, albatrosach, gepardach i innych rekordzistach świata zwierząt słyszeliśmy niejednokrotnie. Jednak świat pełen jest niezwykłych stworzeń, o których mało kto słyszał. Dlatego nasze zestawienie niezwykłych osiągnięć przygotowaliśmy nieco inaczej. Uwzględniliśmy w nim te mniej znane, może nie tak spektakularne, ale na pewno warte poznania zwierzęta.
![](/media/lib/245/n-restorel-3cda43b95069923121f2c83494dc1513.jpg)
Technologie serwisowania satelitów szybko stają się rzeczywistością
19 grudnia 2017, 13:05Nie istnieje żadna inna dziedzina ludzkiej aktywności, w której budowalibyśmy coś za pół miliarda czy miliard dolarów i nigdy dokonywali przeglądów, nigdy tego nie naprawiali i nie ulepszali, mówi Gordon Roesler, menedżer z DARPA (Agencja Badawcza Zaawansowanych Projektów Obronnych). Dziedziną, o której mówił Roesler, jest przemysł satelitarny.
![](/media/lib/453/n-zderzenia-0136f112a5a4f0bd357c83b36137e4e6.jpg)
Polscy fizycy zbadali plazmę kwarkowo-gluonową i wyjaśnili różnice między teorią a obserwacjami
1 maja 2021, 09:08Gdy rozpędzone niemal do prędkości światła jony ołowiu lub złota wpadną na siebie w czeluściach akceleratorów, na ułamki sekund tworzy się plazma kwarkowo-gluonowa. Zdaniem naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, dane eksperymentalne wskazują, że na arenie wydarzeń są tu obecni jeszcze inni, dotychczas niedoceniani aktorzy: fotony. Ich zderzenia prowadzą do emisji pozornie nadmiarowych cząstek, których obecności nie potrafiono wyjaśnić.
![](/media/lib/407/n-wilno-e244d9142a0da88dc273b5034b07a8a9.jpg)
To nie ludzie Kolumba przynieśli syfilis do Europy? Odkrycie z Wilna przybliża historię choroby
15 czerwca 2020, 12:37Masowe groby to znaki rozpoznawcze wielu epidemii, które przeszły przez Europę w średniowieczu.Na jeden z takich masowych pochówków natrafiono podczas prac budowlanych w Wilnie. Analiza genetyczna wykazała, że co najmniej jedna z osób byłą zarażona krętkiem bladym, co ma istotne znacznie dla zrozumienia historii syfilisu w Europie.
![](/media/lib/139/n-dziurki-w-drzeworycie-7d39e11daa1b04dbc485519a2babe374.jpg)
Dowód z braku
22 listopada 2012, 07:19Jak poznać historię gatunku? Istnieją różne sposoby, ale prof. Blair Hedges z Uniwersytetu Stanowego Pensylwanii wybrał bodaj najbardziej oryginalny. Skupił się na białych kropkach w drzeworytach. Zwykle białe plamy kojarzą się z lukami w wiedzy, tutaj jednak okazały się "skamieniałościami śladowymi", dokumentującymi poczynania pewnych chrząszczy.
![](/media/lib/551/n-tlenkimetali-fdb157e4cdbd6259ed7483a22ac36bc6.jpg)
Metale ziem rzadkich pozyskamy tanio i ekologicznie dzięki... bakteriom z pączka dębu
1 czerwca 2023, 10:44Metale ziem rzadkich wykorzystujemy w smartfonach, telewizorach, silnikach elektrycznych czy turbinach wiatrowych. Są one szeroko rozpowszechnione w skorupie ziemskiej. Jednak występują w tak niewielkiej koncentracji, że ich pozyskanie nie jest proste. To proces bardzo energochłonny, składający się z setek kroków oraz wymagający użycia toksycznych chemikaliów. Okazuje się jednak, że można go uprościć, uczynić tańszym, czystszym i bezpieczniejszym dzięki bakteriom wyizolowanym właśnie z pączków dębu szypułkowego.
![](/media/lib/344/n-chirurgia-c36835b4d4a7bf52392416fe92c5b42f.jpg)
Rak piersi: dlaczego usunięcie guza z marginesem jest tak ważne
1 kwietnia 2019, 12:31Usunięcie guza piersi z odpowiednim marginesem to dobra wiadomość dla pacjentki. Teraz naukowcy zdobyli kolejne dowody pokazujące, dlaczego to takie ważne.
![](/media/lib/412/n-bialucha-fe1d1567a43ecfe072a03ccdc7b3af45.jpg)
Białucha w pobliżu San Diego. To najbardziej oddalone na południe miejsce, w jakim oficjalnie odnotowano ten gatunek
15 lipca 2020, 05:28Białuchy arktyczne pojawiają się czasem w niespodziewanych miejscach. Wystarczy wspomnieć Benny'ego, który w 2018 r. zadomowił się w Tamizie w Londynie. Eksperci byli jednak zdumieni, gdy 26 czerwca okazało się, że u wybrzeży San Diego pływa samotna białucha. Znajdowała się ona, bagatela, 4023 km od najbliższej znanej populacji białuch na Alasce. W dodatku była całkiem sama... To najbardziej oddalone na południe miejsce, w jakim oficjalnie odnotowano ten gatunek.